Po raz kolejny w tym roku polski ustawodawca wręcza obywatelom nowy, wątpliwy prezent. Tym razem ma on postać obowiązującej od 8 września nowelizacji kodeksu cywilnego, która w założeniu powinna usprawnić działalność sądów cywilnych, czynności procesowe, działania komorników i ułatwić dostęp do sądów. Co warto wiedzieć na jej temat?
Najważniejsze zmiany
Nowa ustawa zakłada m.in. ułatwienie pracy sędziów poprzez przeniesienie części ich obowiązków na barki referendarzy sądowych. Do ich nowych kompetencji będzie należało np. prowadzenie postępowań upominawczych, czy depozytowych (związanych z ich likwidacjami). W kwestii procesów cywilnych, możliwe będzie wydanie wyroku na posiedzeniu niejawnym, ale tylko w dwóch przypadkach:
- kiedy pozwany uzna powództwo,
- kiedy sąd zadecyduje, że nie ma potrzeby przeprowadzania rozprawy.
Na prawne salony pewnym krokiem wkracza cyfryzacja – od teraz strony postępowania mogą być powiadamiane o terminie rozprawy drogą mailową lub telefoniczną. Dopuszczalne będzie także prowadzenie posiedzeń metodą teletransmisji. Co więcej, pisma procesowe również będą mogły być składane drogą elektroniczną (ale dopiero za trzy lata).
Do kategorii dokumentów procesowych dołączyły wszelkiego rodzaju nośniki umożliwiające odczytanie zapisanych na nich informacji. W świetle nowego prawa będą nimi sms – y oraz e- maile.
Analizując powyższe zmiany, trudno dopatrzyć się w nich czegoś szkodliwego, jako, że faktycznie, ułatwią one i przyspieszą postępowania sądowe (a jednym z najpoważniejszych zarzutów wysuwanych ostatnimi laty pod adresem wymiaru sprawiedliwości była właśnie opieszałość działań). Niestety, nowa ustawa ma jedno bardzo poważne „ale”…
Nowe uprawnienia komorników
Omawiana nowelizacja wkłada w ręce komorników potencjalnie niebezpieczne narzędzie – możliwość elektronicznego zablokowania konta ewentualnego dłużnika przy użyciu nowego, stosowanego przez banki systemu teleinformatycznego (zawiadomienia ze strony banków i komorników również będą mogły być wysyłane drogą mailową). Utrata dostępu do zgromadzonych na koncie środków stanie się zatem kwestią minut! O ile w stosunku do rzeczywistych wierzycieli, czy nawet przestępców metoda taka ma sens, to nie ma żadnej gwarancji, że ofiarą procedury nie padnie na skutek najzwyklejszej pomyłki przeciętny Kowalski, mający niewiele wspólnego z osobą będącą celem komornika! Co więcej, nie będąc wcześniej poinformowanym listownie lub telefonicznie o rozpoczęciu windykacji, nie ma on żadnych możliwości przeciwdziałania, polegających na wyjaśnieniu zaistniałego problemu.
Zobacz także: Nowe podatki w Polsce w 2021 roku. Jakie podatki wprowadzi polski rząd?
Teoretycznie, istnieje szansa uzyskania informacji drogą mailową, ale może przecież zdarzyć się, że zainteresowany podmiot nie będzie miał dostępu do Internetu, chociażby z powodu przebywania na urlopie w miejscu o ograniczonym zasięgu sieci. Dochodzić może zatem do okoliczności, w których zwykły obywatel nie mający żadnych zobowiązań finansowych podejdzie do bankomatu, po czym przeżyje wstrząs, kiedy dowie się, że utracił dostęp do własnych pieniędzy (nie trudno wyobrazić sobie, co będzie, jeżeli wskutek takowej pomyłki urzędniczej straci możliwość opłacenia koniecznych rachunków za prąd, gaz, raty kredytu itp.)! Albo co gorsza, tego typu cios spadnie na przedsiębiorcę, który nagle zostanie pozbawiony możliwości uregulowania należności wobec kontrahentów. Nie dosyć, że zagrozi to istnieniu jego firmy, to jeszcze straty poniosą te współpracujące z nim.
Nasuwa się niepokojący wniosek, mianowicie na skutek wejścia w życie nowych przepisów, nie znajdziemy w Polsce osoby pewnej bezpieczeństwa swoich oszczędności. Łatwo więc ulec wrażeniu, iż w przypadku owej nowelizacji ustawodawca, stawiając na szybkość, zapomniał o jakości…
Elektroniczna licytacja majątku
Niestety, tak…
Od 1 marca 2017 roku możliwa będzie elektroniczna licytacja majątku dłużników. Co więcej, ustawa wprowadza nowe rozwiązanie prawne, czyli „wyjawienie majątku”. Na czym ono polega?
W przypadku w którym ani wierzyciel, ani zarządzający postępowanie sąd, czy domagający się egzekucji podmiot nie wskaże majątku, z którego da się zaspokoić roszczenia, komornik może skorzystać ze sposobności zmuszenia dłużnika do ujawnienia go pod groźbą odpowiedzialności karnej. Jeżeli taki krok nie odniesie skutku, będzie miał on prawo, na wniosek wierzyciela, rozpocząć poszukiwania.
Możliwość złożenia skargi (także elektronicznej) na postępowanie komornika, to dosyć marna pociecha, zwłaszcza jeżeli zablokowane pieniądze potrzebne są „tu i teraz”.
Wnioski i refleksje
Przyglądając się położeniu polskich obywateli i przedsiębiorców przez pryzmat tegorocznych nowelizacji prawa, czyli obowiązującej od 15 lipca klauzuli przeciwdziałającej unikaniu opodatkowania, ustaw o PIT i CIT mających wejść w życie 1 stycznia 2017 roku oraz omawianej powyżej reformie kodeksu cywilnego, można dojść do smutnego wniosku, że władze Rzeczpospolitej toczą przeciwko nim cichą, nieustanną wojnę. Dowodem na nią są nie tylko najnowsze zmiany, ale także czynniki niezmienne od lat, jak kanon lektur szkolnych, do których zaliczymy wysokie podatki i składki na ZUS opłacane bez względu na to, czy firma przynosi zyski czy nie, głodową emeryturę, wyjątkowo niską kwotę wolną od podatku, wysoki poziom skomplikowania czynności i procedur związanych z założeniem oraz prowadzeniem działalności gospodarczej czy wszechwładność urzędów…
Zobacz także: Emerytury polskich przedsiębiorców będą bardzo niskie. Firma w Anglii to gwarancja wyższego świadczenia
A kiedy nasza pozycja jest na tyle zła, naturalnym odruchem staje się chęć jej poprawienia. W tym przypadku najlepszym sposobem może okazać się ucieczka poza jurysdykcję fundującą obywatelom takie „atrakcje”.
Nie od dziś wiadomo, że jednym z najlepszych środowisk dla prowadzenia biznesu jest Wielka Brytania, będąca niejako dokładnym przeciwieństwem Polski. Przedsiębiorcy mogą tu bowiem liczyć na niskie podatki składki ubezpieczeniowe, przyjazne urzędy, niewielką ilość formalności czy wysoką kwotę wolną od podatku.
Poza tym, założenie i prowadzenie działalności na terenie UK, zwłaszcza z pomocą profesjonalnych firm doradczych, jest o wiele prostsze niż w naszym kraju.
Pozostaje jeszcze kwestia bezpieczeństwa kont bankowych.
Na szczęście, także w tym przypadku istnieje możliwość złożenia oszczędności poza granicami Polski. Wiele jurysdykcji oferuje bowiem wysoki poziom usług, ścisłe przestrzeganie tajemnicy bankowej, brak ryzyka pochopnego zablokowania konta, szerokie możliwości inwestycyjne oraz w pełni profesjonalną obsługę. Do tego typu krajów zaliczyć można np. Szwajcarię, Monako, Liechtenstein, Luksemburg, czy nawet tak egzotyczne państwa, jak Seszele.
Jak widać, istnieją sposoby na przeciwstawienie się potencjalnie niebezpiecznym rozwiązaniom prawnym. Należy tylko podjąć decyzję, najlepiej wspartą fachową wiedzą renomowanej firmy doradczej.
